TÜBİTAK Bilim Genç Sesli Yayın

Açlık Hormonu: Ghrelin

Vücudumuzda kilomuzu düzenlemeye yardımcı olan hormonlar bulunuyor. "Açlık hormonu" olarak bilinen ghrelin hormonu da bunlardan biri. Ghrelinin temel işlevi iştahı artırmaktır. Bu sayede daha fazla yiyecek tüketmemizi, daha fazla enerji almamızı ve yağ depolamamızı sağlar. Ghrelinin kilo alımıyla ilişkisi nedeniyle kulağa hoş gelen bir hormon olmasa da vücutta başka işlevleri de bulunuyor. Örneğin insülin salgılanmasını azaltarak kandaki glikoz seviyesinin düzenlenmesine yardımcı oluyor. Enerji mekanizmasını düzenliyor. Kas liflerinin farklılaşmasını ve kaynaşmasını destekliyor. Kemik büyümesinde rol oynuyor. Ghrelin beynin hipotalamus adı verilen, hormonları ve iştahı düzenlemeye yardımcı olan bölümünü etkiliyor. Ghrelin seviyesi ne kadar yüksekse o kadar aç, ne kadar düşükse o kadar tok hissederiz. Bu nedenle kilo vermek istiyorsak ghrelin seviyemizi düşürmemiz faydalı olabilir. Kilo almakta zorluk çeken kişilerde ise ghrelin seviyesinin yüksek olması iştahın artmasını sağlayabilir. Peki ghrelin hormonu kilomuzu nasıl etkiliyor? Ghrelinin yükselmesine ne sebep olur? Ghrelin düzeyi nasıl sağlıklı bir düzeyde tutulabilir? Beslenme ve Diyet Uzmanı Fatma Gönen, Bilim Genç sesli yayınının yeni bölümünde bu soruları yanıtlıyor.

James Webb Uzay Teleskobu’nun Elde Ettiği Görüntüler Bize Neler Söylüyor?

25 Aralık 2021 tarihinde uzaya fırlatılan James Webb Uzay Teleskobu, 12 Temmuz 2022 tarihinde uzaydan elde ettiği ilk detaylı görüntüleri Dünya’ya ulaştırdı. Bu görüntüler arasında Karina Bulutsusu, Güney Halka Bulutsusu (NGC 3132), Stephan Beşlisi ve SMACS 0723 Gök Ada Kümesi yer alıyor. Teleskop ayrıca elde ettiği verilerle bir ötegezegen olan WASP-96 b’nin atmosferinde su buharı olduğunu da tespit etti.

Peki bu görüntüler evren hakkında bize neler anlatıyor? James Webb Uzay Teleskobu’nun neler keşfetmesi bekleniyor? Doç. Dr. Selçuk Topal, Bilim Genç sesli yayınının yeni bölümünde bu soruları cevaplıyor.

Bilim Genç sesli yayınlarını SoundCloud, YouTube, Spotify, Google ve Apple podcast kanallarımız üzerinden dinleyebilir ve güncel içeriklerimizden anında haberdar olmak için kanallarımızı takip edebilirsiniz.

Sağlıklı Saçlar İçin Doğru Beslenme Önerileri

Saçların ne kadar hızlı uzadığı ve ne kadar sağlıklı olduğu birçok faktöre bağlı. Beslenme de bunlardan biri. Çünkü tükettiğimiz besinlerdeki bazı vitamin ve mineraller, saçın uzama sürecinde anahtar role sahip. Özellikle A, C, D ve E vitaminleri, çinko, B vitaminleri, demir, protein ve bazı yağ asitlerinin eksikliği saç uzamasını yavaşlatabiliyor ve saç dökülmesine neden olabiliyor. Dolayısıyla bu besin ögeleri açısından zengin beslenmek, saç dökülmesini önlemeye ve saç uzama hızını artırmaya yardımcı olabiliyor.

Beslenme ve Diyet Uzmanı Fatma Gönen, Bilim Genç sesli yayınının yeni bölümünde, saç sağlığını olumlu etkileyen besin ögelerinden ve bu besin ögelerini hangi besinleri tüketerek alabileceğimizden bahsediyor.

Bilim Genç sesli yayınlarını SoundCloud, YouTube, Spotify, Google ve Apple podcast kanallarımız üzerinden dinleyebilir ve güncel içeriklerimizden anında haberdar olmak için kanallarımızı takip edebilirsiniz.

Kim, Ne Zaman İcat Etti? #11: Denizaltı

Jules Verne'in Denizler Altında Yirmi Bin Fersah adlı romanını okudunuz mu? Kitapta 1860'lı yıllarda dünyanın dört bir yanında nedeni bilinmeyen bir şekilde soğuk sulara gömülen gemilerin bir deniz canavarı tarafından batırıldığını düşünen denizcilerin bu canavarı bulabilmek için atıldıkları maceralar anlatılır. Bir süre sonra denizciler gemileri batıranın aslında Kaptan Nemo yönetimindeki Nautilus adında bir denizaltı olduğunu öğrenirler. Peki, geçmişte bilim kurgu kitaplarına ve filmlerine konu olan, bugün savunma sanayisinin en önemli araçlarından biri olarak görülen denizaltılar nasıl ortaya çıktı, ilk denizaltıyı kim, ne zaman icat etti? Gelin bu soruların cevaplarını hep birlikte öğrenelim.

Jet Lag Nedir, Neden Ortaya Çıkar?

Zaman dilimi değişimi sendromu olarak da bilinen jet lag, insanların doğudan batıya ya da batıdan doğuya farklı zaman dilimlerinde seyahat etmeleri sonucu vücudun günlük ritminin bozulması nedeniyle yorgunluk, uyku bozukluğu, dikkat eksikliği ve benzeri fizyolojik bozuklukların ortaya çıkması durumudur.

Deniz Suyundan İçme Suyu Elde Edilirken Çevre Nasıl Etkilenir?

Deniz suyundan içme suyu elde edilmesi binlerce yıldır uygulanan bir işlem. Ancak bu süreçte ortaya çıkan tuz oranı çok yüksek atık suyun tekrar denize karıştırılması bölgedeki sualtı yaşamını olumsuz şekilde etkiliyor.

 

Düz Dünya Teorisini Çürüten Kanıtlar

Doç. Dr. Selçuk Topal, Bilim Genç sesli yayınının yeni bölümünde Dünya’nın düz olmadığına dair kanıtları açıklıyor.

Ay, gökyüzünde görünen takımyıldızlar, gece ve gündüzün oluşumu… Dünya’nın düz olmadığını gösteren kanıtlardan sadece birkaçı. Peki bu kanıtlar Dünya’nın düz olmadığını nasıl açıklıyor? Dünya’nın düz olduğunu savunan teoriler neye dayanıyor? Doç. Dr. Selçuk Topal, Bilim Genç sesli yayınının yeni bölümünde bu soruları cevaplıyor.

Bilim Genç sesli yayınlarını SoundCloud, YouTube, Spotify, Google ve Apple podcast kanallarımız üzerinden dinleyebilir ve güncel içeriklerimizden anında haberdar olmak için kanallarımızı takip edebilirsiniz.

Kim, Ne Zaman İcat Etti? #10: Sakız

Çilekli, limonlu, karpuzlu, naneli, böğürtlenli… Çeşit çeşit renkleri ve aromalarıyla ağzımızı hatta bazen de gözlerimizi sulandıran sakızları sevmeyen var mı? Bugün yediden yetmişe çoğu insanın bazen tadından hoşlandığı bazen de balon gibi şişirip patlatmaktan zevk aldığı için çiğnediği sakızlar ilk defa nerede ve nasıl ortaya çıktı? Gelin şimdi geçmişe dönelim ve bu soruların cevaplarını bulmaya çalışalım.

Laktoz İntoleransı Olanlara Beslenme Önerileri

Süt, yoğurt, peynir ya da diğer süt ürünlerini tükettikten sonra gaz, şişkinlik, ishal gibi sindirim sorunları yaşıyor musunuz? Cevabınız evetse sizde de laktoz intoleransı olabilir.

Laktoz, süt ve süt ürünlerinde doğal olarak bulunan bir şeker türü. Laktoz intoleransı olan insanlarda laktozun sindirilmesini sağlayan laktaz enzimi yeterince üretilemiyor. Bu nedenle gaz, şişkinlik, mide bulantısı, ishal gibi bazı belirtiler ortaya çıkabiliyor.

Laktoz intoleransı olan insanlar bu sorunları yaşamamak için laktoz içeren tüm gıdalardan uzak durabiliyor. Ancak tüm süt ürünleri ciddi sorunlara neden olacak kadar laktoz içermediğinden bu her zaman gerekli değil. Çünkü laktoz intoleransı olan bazı insanlar bir miktar laktozu sorun yaşamadan sindirebiliyor.

Beslenme ve Diyet Uzmanı Fatma Gönen, Bilim Genç sesli yayınının yeni bölümünde laktoz intoleransı olan insanların beslenme şekillerini nasıl değiştirmeleri gerektiğiyle ilgili önerilerde bulunuyor.

Enflamasyonu Azaltan Besinler

Enflamasyon; vücudunun zararlı patojenlere, kimyasal maddelere veya yaralanmalara karşı verdiği bağışıklık tepkisidir.

Nedenleri tam olarak anlaşılamasa da bazı yaşam tarzı şekilleri enflamasyonu teşvik edebiliyor. Bunun yanı sıra bazı besinlerin enflamasyon önleyici özelliği bulunuyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Fatma Gönen, Bilim Genç sesli yayınının yeni bölümünde enflamasyonu önlemeye yardımcı olan besinler hakkında bilgi veriyor.

Bilim Genç sesli yayınlarını SoundCloud, YouTube, Spotify, Google ve Apple podcast kanallarımız üzerinden dinleyebilir ve güncel içeriklerimizden anında haberdar olmak için kanallarımızı takip edebilirsiniz.